နာမည္ရင္းကမ်ိဳးေဇာ္....၁၉၈၈ မတိုင္ခင္က ဗဟန္းမွာေနတယ္.. စစ္အစိုးရတက္လာေတာ့ က်ဴးေက်ာ္ရပ္ကြက္ဆိုၿပီး အိမ္ဖ်က္ခံရတယ္ ေမွာ္ဘီ အုတ္ဖိုဘက္က ကြက္သစ္ကို အပို႕ခံရတယ္ ေျမၾကီးေပၚ ပစၥည္းေတြဒီအတိုင္းပုံခ်ထားၿပီး တာလပတ္အိမ္ အျဖစ္ေဆာက္ကာ ႏွစ္လနီးပါး မိုးထဲေနထဲ ေနခဲ့ရတယ္ (နာဂစ္မုန္တိုင္းေၾကာင့္မဟုတ္ဘူး စစ္မုန္တိုင္းေၾကာင့္) ကံေကာင္းျခင္ေတာ့ ပိုက္ဆံရွိတဲ့ အေမ့အမ ၾကီးေတာ္ၾကီးက ဗဟန္းဂ်မားရက္ကြက္ မွာ အိမ္ျပန္ငွားေပးတယ္ ယခုေက်ာက္ေျမာင္းမွာေနတယ္ တခါတေလ ထိုင္းႏိုင္ငံ၊ ဗန္ေကာက္မွာေနတယ္။ မ်ိဳး၀င္းေဇာ္ဆိုတဲ့ အလယ္က၀င္းက တူသားေတြကို သူ႕သားသမီးအရင္း ေတြလို ခ်စ္တဲ့ ၾကီးေဒၚၾကီးနာမည္ကိုယူထားတာ။ အရက္ျပင္းေတြထက္ ဘီယာကို ပိုၾကိဳက္တယ္။ အရင္က ဟန္ေဆာင္တတ္တယ္ အားနာတတ္တယ္။ အခုအားနာတဲ့စိတ္မရွိေတာ့ဘူး ဟန္ေဆာင္တာလည္း မုန္းလာတယ္။
သူငယ္ခ်င္းအေပါင္းအသင္းေတြကို ေဆြမ်ိဳးေတြထက္ပိုခင္တြယ္တယ္။ ဒါေပမယ့္ တေယာက္ထဲေနရတာ ပိုႏွစ္သက္တယ္။ ဘာတစ္ခုခုမွစြဲစြဲျမဲျမဲ လုပ္တတ္တဲ့အက်င့္မရွိဘူး။ အခုထက္ထိ ကိုယ္ကိုကိုယ္ ဘာမွန္းမသိဘူး လြတ္လြတ္လပ္လပ္ေနတဲ့အက်င့္ရွိတယ္။ ခ်ဳပ္ခ်ယ္တာမၾကိဳက္ဘူး။ ၁၉၉၂ ခုႏွစ္မွာ ဆယ္တန္းေအာင္တယ္ စာသင္ခန္းထဲစာသင္ ေနတာကိုမုန္းလာလို႕ ဒုတိယႏွစ္နဲ႕ အေ၀းသင္တကၠသိုလ္ ေျပာင္းလိုက္တယ္။ (အမွန္က ပိုက္ဆံမရွိလို႕ပါ) ၁၉၉၅ခုႏွစ္ ကေန ၂၀၀၅ခုႏွစ္အထိ ရုံးအကူအျဖစ္ ပို႕ေဆာင္ေရး၀န္ၾကီးဌာနမွာလုပ္တယ္။ ဌာနက ဌာနမွဴးကိုမၾကိဳက္လို႕ အစိုးရ အလုပ္ကေန ဌာနခြဲစာေရးရာထူးျဖစ္ေတာ့ ထြက္လိုက္တယ္။ သူကလဲ ကိုယ့္ကိုမၾကိဳက္ပါဘူး။ (ျပန္ခံေျပာလို႕၊ စာေရးအဆင့္ကျပန္ခံေျပာေတာ့ သူေအာက္တယ္လို႕ ထင္ေနတယ္။ သူကိုယ္တိုင္က အသုံးမက်ပါဘူး တရုံးလုံးသိတယ္။ ကိုယ္ကိုတိုင္ကလည္း ဘာစည္းကမ္းမွ မရိုေသတဲ့ေကာင္ဆိုေတာ့) လုပ္သက္ ၁၀ ႏွစ္ရတာလြဲရင္ ပညာလည္းမရဘူး ပိုက္ဆံလည္းမရဘူး။ အခ်ိန္ေတြဘဲႏွေျမာတယ္။ ကိုယ့္ဟာကိုယ္ဆို လဘက္ရည္ဆိုင္ထိုင္လိုက္ ဖဲရိုက္လိုက္ ဘီယာေသာက္လိုက္ စာအုပ္ဖတ္လိုက္နဲ႕ ဆယ္ႏွစ္ေလာက္ေနခဲ့ရရင္ ပိုေကာင္းမွာဘဲလို႕ ထင္မိတယ္။ စာအုပ္ဖတ္တာနဲ႕ ျငင္းခုံေဆြးေနြးရတာကိုအရမ္းသေဘာက်တယ္။
အိမ္ေထာင္မရွိလို႕ လူပ်ိဳလို႕ေျပာရင္ေတာ့ လူပ်ိဳၾကီးေပါ့။ ရည္စားႏွစ္ေယာက္ရွိဘူးတယ္။ အမွန္က တေယာက္တည္းထားမလို႕ပါ။ ပထမတစ္ေယာက္ရဲ႕ မိဘေတြကၾကီးက်ယ္တယ္။ ရုံးစာေရး ငေၾကာင္ တက္လမ္းဘာမွမရွိဘူးလို႕ထင္တယ္ ေပါ့ေပါ့ေနေပါ့ေပါ့စားနဲ႕ သူ႕တို႕အိမ္တက္လာမွာ ေၾကာက္တယ္ထင္တယ္ သူ႕သမီးကိုနားခ်ေတာ့ ႏွစ္ေယာက္သား ဆက္ဆံေရးေတြ ေအးခဲၿပီး ေနာက္ၿပီးသြားတယ္ သူကံေကာင္းပါတယ္။ ခုတစ္ေယာက္က လက္ထပ္ဖို႔အတူေနဖို႕မေျပာဘူး လက္ထပ္လိုက္ရင္ သူ႕အတြက္ ၀န္ထုတ္၀န္ပိုးေတြပိုလာ မွာေၾကာက္တယ္ ထင္တယ္။ ပထမတစ္ေယာက္ ကံေကာင္းတယ္ဆိုရင္ ဒုတိယတစ္ေယာက္က ကံဆိုးတာေပါ့။
အ၀တ္အစားကေတာ့ ဂ်င္းေဘာင္းဘီနဲ႕ တီရွပ္အျဖဴေျဗာင္ေတြၾကိဳက္တယ္။ သပ္သပ္ရပ္ရပ္ေနဖို႕ ၾကိဳးစားတာ ႏွစ္ ႏွစ္ဆယ္ေလာက္ရွိၿပီ အခုအထိ ရႈပ္ပြေနတုံးဘဲ။ အေဖက ျဖစ္ထြန္းမဲ့ေကာင္လို႕မျမင္ဘူး။ သူမ်ားေတြနဲ႕ ႏိႈင္းေျပာလြန္းလို႕ အိမ္မွာမေနဘူး။ ကိုယ္ကိုတိုင္လည္းျဖစ္ထြန္းမယ္လို႕ မထင္ပါဘူး။ ေနထိုင္လာခဲ့တဲ့ တေလွ်ာက္လုံး သူလိုငါလိုဘဲကိုး။ ထူးခြ်န္တာဆိုလို႕ ဇဲေတာက္ခုံေတာက္တာေလာက္ရွိတယ္။ ရည္မွန္းခ်က္ ကေတာ့ ျခံအက်ယ္ၾကီးထဲမွာ ပန္းအလွစိုက္တဲ့သက္ေမြး၀မ္းေၾကာင္းမွဳမ်ိဳးကိုလုပ္ျခင္တယ္။ အဲဒိအေၾကာင္းကို ျပီးဆုံးသြားတဲ့ ပထမခ်စ္သူကိုေျပာျပေတာ့ ငယ္ငယ္ရြယ္ရြယ္တုံးက သူအရမ္းသေဘာက်တယ္ လက္ထပ္ၿပီးရင္ အေမ့ကိုေျပာမယ္ ျခံ၀ယ္မယ္ စိုက္ၾကမယ္ေပါ့ နည္းနည္းၾကီးလာေတာ့ သူေမ့သြားတယ္ထင္တယ္။ ကြ်န္ေတာ္ကေတာ့ ခုထိစိတ္ကူးယဥ္တုန္း။ ဒုတိယခ်စ္သူနဲ႕ေတာ့ ရည္မွန္းခ်က္ေတြ ရည္ရြယ္ခ်က္ေတြ သိပ္မေျပာျဖစ္ဘူး။ သူကလည္း ကိုယ့္ကို အဲဒါရွိမွာမဟုတ္ဘူးလို႕ ထင္ေနတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္မေမးတာေနမွာပါ။
့ႏိုင္ငံေရးအေၾကာင္းေျပာရရင္ စစ္အစိုးရကိုမၾကိဳက္ဘူး။ ျဖစ္ႏိုင္ရင္စစ္တပ္တစ္ခုလုံး ေျမျမိဳသြားတာ ျမင္ျခင္တယ္။ စိတ္ပ်က္လြန္းလို႕... ဘ၀မွာလူျဖစ္လာကတည္းက ဒီစစ္တပ္ကေကာင္ေတြအုပ္ခ်ဳပ္တာ ခံေနရေတာ့ စစ္တပ္ကေကာင္ေတြ တစ္ေယာက္မွမပါတဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္ေျပာင္းလဲမွဳမ်ိဳးကို ျမင္ျခင္မိတယ္။ ၈၈ အေရးအခင္းတုန္းက ဗဟန္း အထက (၁)မွာ ဖြင့္တဲ့ စစ္သင္တန္းမွာ အေပါက္ေစာင့္ဘူးတယ္။ (အသက္ငယ္လို႕ လို႕ေတာ့ေျပာတာဘဲ) ေနာက္ ေမာင္ေထာ္ေလးလမ္း မွာ ဖြင့္ထားတဲ့ အေျခခံပညာေက်ာင္းသားသမဂၢမွာ ရန္ကုန္တိုင္းအေျခခံပညာေက်ာင္းေပါင္းစုံအစည္းအေ၀း လုပ္ေတာ့ တၾကိမ္ေရာက္ဘူးတယ္။ (ကိုေအာင္ခင္ျမင့္ (ပ်ဴႏိုင္ငံဘေလာ့)တို႕ကပိုသိမွာပါ)။ ေနာက္ပိုင္း ႏိုင္ငံေရးလဲ မလုပ္ျဖစ္ပါဘူး။ ၂၀၀ရ ခုႏွစ္က်ေတာ့ သံဃာေတာ္ေတြ စီတန္းလမ္းေလွ်ာက္တာေလွ်ာက္လိုက္တယ္။ စစ္တပ္ ကို ဆန္႕က်င္ေနရရင္ေပ်ာ္တယ္။ ေထာင္က်မွာလည္းေၾကာက္တယ္။ အေလးစားဆုံး ႏိုင္ငံေရးထဲက ပုဂၢိဳလ္ ဆိုရင္ ၈၈ ထဲက ကိုကိုၾကီးဘဲ သူ႕အယူအဆေတြၾကိဳက္တယ္။
ေနာင္လုပ္ျဖစ္မယ္ထင္တာကေတာ့ အရင္အတိုင္း လဘက္ရည္ဆိုင္ထိုင္မယ္ ဖဲရိုက္မယ္ ညေနဘီယာေသာက္မယ္ ခ်စ္သူရုံးဆင္းသြားၾကိဳမယ္ စာအုပ္ဖတ္မယ္ စေန တနဂၤေနြ ခ်စ္သူခ်ိန္းရင္သြားမယ္ သူမခ်ိန္းရင္မသိသလိုဘဲေနလိုက္မယ္။ အလုပ္ျခင္ဆုံးကစစ္အစိုးရ ကိုဆန္႕က်င္တဲ့ ျဖဳတ္ခ်မယ့္သူေတြဆို မည္သူကို မဆို အားေပးသြားမယ္။
သူငယ္ခ်င္းအေပါင္းအသင္းေတြကို ေဆြမ်ိဳးေတြထက္ပိုခင္တြယ္တယ္။ ဒါေပမယ့္ တေယာက္ထဲေနရတာ ပိုႏွစ္သက္တယ္။ ဘာတစ္ခုခုမွစြဲစြဲျမဲျမဲ လုပ္တတ္တဲ့အက်င့္မရွိဘူး။ အခုထက္ထိ ကိုယ္ကိုကိုယ္ ဘာမွန္းမသိဘူး လြတ္လြတ္လပ္လပ္ေနတဲ့အက်င့္ရွိတယ္။ ခ်ဳပ္ခ်ယ္တာမၾကိဳက္ဘူး။ ၁၉၉၂ ခုႏွစ္မွာ ဆယ္တန္းေအာင္တယ္ စာသင္ခန္းထဲစာသင္ ေနတာကိုမုန္းလာလို႕ ဒုတိယႏွစ္နဲ႕ အေ၀းသင္တကၠသိုလ္ ေျပာင္းလိုက္တယ္။ (အမွန္က ပိုက္ဆံမရွိလို႕ပါ) ၁၉၉၅ခုႏွစ္ ကေန ၂၀၀၅ခုႏွစ္အထိ ရုံးအကူအျဖစ္ ပို႕ေဆာင္ေရး၀န္ၾကီးဌာနမွာလုပ္တယ္။ ဌာနက ဌာနမွဴးကိုမၾကိဳက္လို႕ အစိုးရ အလုပ္ကေန ဌာနခြဲစာေရးရာထူးျဖစ္ေတာ့ ထြက္လိုက္တယ္။ သူကလဲ ကိုယ့္ကိုမၾကိဳက္ပါဘူး။ (ျပန္ခံေျပာလို႕၊ စာေရးအဆင့္ကျပန္ခံေျပာေတာ့ သူေအာက္တယ္လို႕ ထင္ေနတယ္။ သူကိုယ္တိုင္က အသုံးမက်ပါဘူး တရုံးလုံးသိတယ္။ ကိုယ္ကိုတိုင္ကလည္း ဘာစည္းကမ္းမွ မရိုေသတဲ့ေကာင္ဆိုေတာ့) လုပ္သက္ ၁၀ ႏွစ္ရတာလြဲရင္ ပညာလည္းမရဘူး ပိုက္ဆံလည္းမရဘူး။ အခ်ိန္ေတြဘဲႏွေျမာတယ္။ ကိုယ့္ဟာကိုယ္ဆို လဘက္ရည္ဆိုင္ထိုင္လိုက္ ဖဲရိုက္လိုက္ ဘီယာေသာက္လိုက္ စာအုပ္ဖတ္လိုက္နဲ႕ ဆယ္ႏွစ္ေလာက္ေနခဲ့ရရင္ ပိုေကာင္းမွာဘဲလို႕ ထင္မိတယ္။ စာအုပ္ဖတ္တာနဲ႕ ျငင္းခုံေဆြးေနြးရတာကိုအရမ္းသေဘာက်တယ္။
အိမ္ေထာင္မရွိလို႕ လူပ်ိဳလို႕ေျပာရင္ေတာ့ လူပ်ိဳၾကီးေပါ့။ ရည္စားႏွစ္ေယာက္ရွိဘူးတယ္။ အမွန္က တေယာက္တည္းထားမလို႕ပါ။ ပထမတစ္ေယာက္ရဲ႕ မိဘေတြကၾကီးက်ယ္တယ္။ ရုံးစာေရး ငေၾကာင္ တက္လမ္းဘာမွမရွိဘူးလို႕ထင္တယ္ ေပါ့ေပါ့ေနေပါ့ေပါ့စားနဲ႕ သူ႕တို႕အိမ္တက္လာမွာ ေၾကာက္တယ္ထင္တယ္ သူ႕သမီးကိုနားခ်ေတာ့ ႏွစ္ေယာက္သား ဆက္ဆံေရးေတြ ေအးခဲၿပီး ေနာက္ၿပီးသြားတယ္ သူကံေကာင္းပါတယ္။ ခုတစ္ေယာက္က လက္ထပ္ဖို႔အတူေနဖို႕မေျပာဘူး လက္ထပ္လိုက္ရင္ သူ႕အတြက္ ၀န္ထုတ္၀န္ပိုးေတြပိုလာ မွာေၾကာက္တယ္ ထင္တယ္။ ပထမတစ္ေယာက္ ကံေကာင္းတယ္ဆိုရင္ ဒုတိယတစ္ေယာက္က ကံဆိုးတာေပါ့။
အ၀တ္အစားကေတာ့ ဂ်င္းေဘာင္းဘီနဲ႕ တီရွပ္အျဖဴေျဗာင္ေတြၾကိဳက္တယ္။ သပ္သပ္ရပ္ရပ္ေနဖို႕ ၾကိဳးစားတာ ႏွစ္ ႏွစ္ဆယ္ေလာက္ရွိၿပီ အခုအထိ ရႈပ္ပြေနတုံးဘဲ။ အေဖက ျဖစ္ထြန္းမဲ့ေကာင္လို႕မျမင္ဘူး။ သူမ်ားေတြနဲ႕ ႏိႈင္းေျပာလြန္းလို႕ အိမ္မွာမေနဘူး။ ကိုယ္ကိုတိုင္လည္းျဖစ္ထြန္းမယ္လို႕ မထင္ပါဘူး။ ေနထိုင္လာခဲ့တဲ့ တေလွ်ာက္လုံး သူလိုငါလိုဘဲကိုး။ ထူးခြ်န္တာဆိုလို႕ ဇဲေတာက္ခုံေတာက္တာေလာက္ရွိတယ္။ ရည္မွန္းခ်က္ ကေတာ့ ျခံအက်ယ္ၾကီးထဲမွာ ပန္းအလွစိုက္တဲ့သက္ေမြး၀မ္းေၾကာင္းမွဳမ်ိဳးကိုလုပ္ျခင္တယ္။ အဲဒိအေၾကာင္းကို ျပီးဆုံးသြားတဲ့ ပထမခ်စ္သူကိုေျပာျပေတာ့ ငယ္ငယ္ရြယ္ရြယ္တုံးက သူအရမ္းသေဘာက်တယ္ လက္ထပ္ၿပီးရင္ အေမ့ကိုေျပာမယ္ ျခံ၀ယ္မယ္ စိုက္ၾကမယ္ေပါ့ နည္းနည္းၾကီးလာေတာ့ သူေမ့သြားတယ္ထင္တယ္။ ကြ်န္ေတာ္ကေတာ့ ခုထိစိတ္ကူးယဥ္တုန္း။ ဒုတိယခ်စ္သူနဲ႕ေတာ့ ရည္မွန္းခ်က္ေတြ ရည္ရြယ္ခ်က္ေတြ သိပ္မေျပာျဖစ္ဘူး။ သူကလည္း ကိုယ့္ကို အဲဒါရွိမွာမဟုတ္ဘူးလို႕ ထင္ေနတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္မေမးတာေနမွာပါ။
့ႏိုင္ငံေရးအေၾကာင္းေျပာရရင္ စစ္အစိုးရကိုမၾကိဳက္ဘူး။ ျဖစ္ႏိုင္ရင္စစ္တပ္တစ္ခုလုံး ေျမျမိဳသြားတာ ျမင္ျခင္တယ္။ စိတ္ပ်က္လြန္းလို႕... ဘ၀မွာလူျဖစ္လာကတည္းက ဒီစစ္တပ္ကေကာင္ေတြအုပ္ခ်ဳပ္တာ ခံေနရေတာ့ စစ္တပ္ကေကာင္ေတြ တစ္ေယာက္မွမပါတဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္ေျပာင္းလဲမွဳမ်ိဳးကို ျမင္ျခင္မိတယ္။ ၈၈ အေရးအခင္းတုန္းက ဗဟန္း အထက (၁)မွာ ဖြင့္တဲ့ စစ္သင္တန္းမွာ အေပါက္ေစာင့္ဘူးတယ္။ (အသက္ငယ္လို႕ လို႕ေတာ့ေျပာတာဘဲ) ေနာက္ ေမာင္ေထာ္ေလးလမ္း မွာ ဖြင့္ထားတဲ့ အေျခခံပညာေက်ာင္းသားသမဂၢမွာ ရန္ကုန္တိုင္းအေျခခံပညာေက်ာင္းေပါင္းစုံအစည္းအေ၀း လုပ္ေတာ့ တၾကိမ္ေရာက္ဘူးတယ္။ (ကိုေအာင္ခင္ျမင့္ (ပ်ဴႏိုင္ငံဘေလာ့)တို႕ကပိုသိမွာပါ)။ ေနာက္ပိုင္း ႏိုင္ငံေရးလဲ မလုပ္ျဖစ္ပါဘူး။ ၂၀၀ရ ခုႏွစ္က်ေတာ့ သံဃာေတာ္ေတြ စီတန္းလမ္းေလွ်ာက္တာေလွ်ာက္လိုက္တယ္။ စစ္တပ္ ကို ဆန္႕က်င္ေနရရင္ေပ်ာ္တယ္။ ေထာင္က်မွာလည္းေၾကာက္တယ္။ အေလးစားဆုံး ႏိုင္ငံေရးထဲက ပုဂၢိဳလ္ ဆိုရင္ ၈၈ ထဲက ကိုကိုၾကီးဘဲ သူ႕အယူအဆေတြၾကိဳက္တယ္။
ေနာင္လုပ္ျဖစ္မယ္ထင္တာကေတာ့ အရင္အတိုင္း လဘက္ရည္ဆိုင္ထိုင္မယ္ ဖဲရိုက္မယ္ ညေနဘီယာေသာက္မယ္ ခ်စ္သူရုံးဆင္းသြားၾကိဳမယ္ စာအုပ္ဖတ္မယ္ စေန တနဂၤေနြ ခ်စ္သူခ်ိန္းရင္သြားမယ္ သူမခ်ိန္းရင္မသိသလိုဘဲေနလိုက္မယ္။ အလုပ္ျခင္ဆုံးကစစ္အစိုးရ ကိုဆန္႕က်င္တဲ့ ျဖဳတ္ခ်မယ့္သူေတြဆို မည္သူကို မဆို အားေပးသြားမယ္။
